Principes achter contextcreatie
Het digitale tijdperk overspoelt ons met informatie en prikkels die ons gedrag beïnvloeden. Op welke manier kan je — wanneer je klimaatactie wil aanmoedigen — een gunstige context creëren die de manier van denken en handelen kan sturen? Deze vijf principes zijn alvast wetenschappelijk bewezen strategieën waarmee je aan de slag kan.
De mens denkt volgens systeem 1 en 2
Elke mens heeft twee manieren van denken. Terwijl systeem 1 automatisch is en weinig inspanning vraagt, is systeem 2 doordacht en bedoeld om onze prestaties te verbeteren. De keuze tussen die twee manieren van denken hangt af van de beschikbare tijd, context en concentratiecapaciteit. Vaak gebruiken we standaard systeem 1, maar dat kan tot denkfouten leiden. Om die fouten te vermijden is het belangrijk om ook systeem 2 te stimuleren. Naargelang jouw boodschap kan communicatie elk van die twee systemen activeren.
Sociale normen moedigen ons aan
Sociale normen beïnvloeden ons gedrag door onze acties te sturen en aan te sporen om aan verwachtingen van de groep te voldoen. Er bestaan twee soorten sociale normen: prescriptieve (injunctieve) normen, die bepalen wat de anderen van ons verwachten en descriptieve normen, die tonen hoe de anderen zich gedragen. In communicatie kan je beide normen gebruiken om klimaatacties aan te moedigen.
De kracht van keuze-architectuur
Keuze-architectuur bestaat erin om (intentioneel) een specifieke omgeving op te zetten die beslissingen van mensen kan beïnvloeden en hen ertoe kan aanzetten om keuzes te maken die aansluiten bij een verwachtingspatroon. Dat omvat het manipuleren van informatie en door middel van ‘nudges’ — het vereenvoudigen van keuzeopties — gewenste beslissingen te stimuleren. Let er wel op dat je ethisch omgaat met ‘nudges’ en de keuze-architectuur flexibel houdt om de doeltreffendheid ervan te verzekeren.
De afkeer van verlies
De afkeer van verlies is onze neiging om sterker getroffen te worden door verlies dan door winst. In de context van klimaatverandering is het belangrijk om de negatieve gevolgen van uitblijvende klimaatacties te benadrukken en de verliezen die op financieel vlak of qua leefcomfort tastbaar te maken. Ook financiële incentives aanbieden of mogelijke verliezen visualiseren kunnen klimaatactie aanmoedigen.
Het belang van stimuli
Zelfs als de wil er is om gedragsverandering door te voeren, kan het zijn dat we de motivatie of het doorzettingsvermogen niet vinden, of dat we afgeleid worden door andere obstakels. Stimuli werken als triggers of herinneringen om mensen ertoe aan te sporen een bepaald gedrag te vertonen. Een visueel symbool dat aanmoedigt om water te besparen naast een kraan of op een tube tandpasta kan als stimulus gedragswijziging bevorderen.