Ga verder naar de inhoud
Een jonge vrouw staat tegen een knalroze achtergrond. Ze draagt een donkerblauwe hoofddoek, een witte trui en een lichtblauwe jeans. Ze lacht en steekt haar twee duimen in de lucht.

Tip 1: Boost de zelfeffectiviteit

Wil je klimaatactie stimuleren, dan is bewustwording over je eigen vermogen om actie te ondernemen cruciaal. 

Je kan als individu daadwerkelijk een verschil maken. Denk maar aan inspirerende grensverleggers zoals Greta Thunberg voor klimaatactie en Rosa Parks voor gelijke rechten. 

Daarnaast is het motiverend om in te zoomen op de impact van dagelijkse acties. Meer nog: geef persoonlijke feedback over de rechtstreekse gevolgen van individuele acties.

Tip 2: Leg de nadruk op de groep

Klimaatangst kan een gevoel van eenzaamheid met zich meebrengen dat verlammend werkt en klimaatactie beperkt. 

Om dit te veranderen, is het belangrijk dat mensen voelen dat ze deel uitmaken van een groep. Dat versterkt hun eigen identiteit, ecologische waarden en maakt klimaatactie optimistischer.

Hoe leg je de nadruk op de groep? Bijvoorbeeld door in te zoomen op lokale klimaatacties. Gebruik daarbij inclusieve taal zoals ‘onze inspanningen’ of ‘samen in actie komen’ om de solidariteit te bevorderen en aan te tonen dat klimaatactie een gedeelde verantwoordelijkheid is.

Tip 3: Speel in op emoties

Hoop en woede zijn krachtige emoties om nietsdoen om te zetten in actie en zo de impact van klimaatangst te neutraliseren. 

Een boodschap waaruit hoop of woede spreekt, maakt meer kans om een actie uit te lokken dan schuldgevoel. Hoewel woede vaak gezien wordt als een te mijden negatieve emotie, kan ze sociaal gegrond zijn als ze voortvloeit uit een specifiek probleem. 

In plaats van de gevolgen van autorijden voor het klimaat te beklemtonen, kan het bijvoorbeeld doeltreffender zijn om het gebrek aan fietsenstallingen en de overmatige aanleg van nieuwe autowegen in een stad te benadrukken. Dit kan mensen triggeren om zelf deel te nemen aan klimaatacties.

Een vage foto van een man. Hij wendt zijn hoofd af van de camera en steekt zijn hand uit naar de camera, alsof hij niet gestoord wilt worden.

Tip 4: Maak het lijden zichtbaar

Door de angst bespreekbaar te maken, wordt het gevoel tastbaar. Mensen een manier geven om hun angst te identificeren en uit te drukken kan het gevoel verlichten en de neiging tot rampscenario’s bedenken temperen. 

Mensen zijn niet alleen op zoek naar bevestiging en aanvaarding van hun gevoelens (angst, verdriet, ongerustheid ...), maar willen ook gehoord worden en zich vertegenwoordigd zien. 

Daarom is het belangrijk om in te zetten op de creatie van ‘safe spaces’ (een veilige ruimte waar mensen zichzelf kunnen zijn, los van vooroordelen). 

Zo kan de samenleving hun gevoelens valideren, helende gesprekken aangaan en actie aanmoedigen. Je kan hiermee starten via online communities, specifieke sociale media campagnes of artikels over het onderwerp.

Tip 5: Deel het op in kleine stappen

De klimaatcrisis is zo groot dat de taak onoverkomelijk kan lijken. Te ambitieuze doelstellingen kunnen motivatie verlagen, angst verhogen en mensen verlammen.

Daarom is het effectiever om algemene doelstellingen op te delen in kleine stappen en de taak zo minder intimiderend te maken. Wanneer mensen erin slagen kleine stappen te zetten, verhoogt hun motivatie en zelfvertrouwen. 

Zo kan je het algemene doel om te kiezen voor een vegetarisch eetpatroon best opdelen in haalbare stappen. Adviseer om te starten met eenmaal per maand veggie te eten, daarna een keer per week om zo geleidelijk aan te switchen naar een volledig vegetarisch eetpatroon.

Foto van een stukje straat waarop een lachende emoticon geschilderd is. Er staan vijf voeten in sneakers rond.

Tip 6: Zorg voor een positieve noot

Informatie over de klimaatverandering is vaak negatief en fatalistisch. Het gaat over bosbranden, overstromingen, verlies aan biodiversiteit … Dat kan emoties uitlokken die klimaatactie verlammen. 

Positieve veranderingen als gevolg van individuele of collectieve inspanningen krijgen veel minder aandacht. Nochtans stemmen ze hoopvol en kunnen ze het gevoel aanwakkeren dat persoonlijke acties ertoe doen om zo klimaatactie te stimuleren.

Klimaatactie associëren met een gelukkige levensstijl die het welzijn ten goede komt en waarvoor mensen niet aan comfort moeten inboeten, is een andere manier om voor een positieve noot te zorgen. 

Via zo’n communicatie kan je mensen een duurzame en toegankelijke toekomst voorstellen die emotionele betrokkenheid verhoogt.

Tip 7: Spoor mensen aan om te focussen op hun welzijn

Je kan mensen die lijden aan klimaatangst helpen door routines voor te stellen rond mentaal welzijn (zoals journaling, sporten, meditatie — wat helpt om de negativiteitsbias te verminderen, de natuur opzoeken …) en ‘doomscrollen’ (dwangmatig door negatieve informatie scrollen op je telefoon) te vermijden.

Die gedragsveranderingen kunnen het bewustzijn vergroten dat gedachten slechts gedachten zijn en niet altijd de waarheid.

Ook hier is een rol weggelegd voor communicatie. Ze kan het publiek wegwijs maken binnen deze routines of toegankelijke toepassingen van gedragstherapie voorstellen om te leren omgaan met klimaatangst. 

Als de angst de overhand neemt kan het zijn dat ‘welzijnsroutines’ niet volstaan en professionele hulp nodig is.

Klimaatangst

Over gevoelens van angst, rouw en schuld door klimaatverandering.

Meer over dit thema